EPOS - System Obserwacji Płyty Europejskiej
01-07-2016
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło wyniki konkursu w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014- 2020 działanie 4.2. Wśród zwycięskich projektów znalazł się projekt "EPOS - System Obserwacji Płyty Europejskiej" zgłoszony przez konsorcjum Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk (lider) oraz Głównego Instytutu Górnictwa, Instytutu Geodezji i Kartografii, ACK Cyfronet AGH, Wojskowej Akademii Technicznej, Kompanii Węglowej S.A. (obecnie Polska Grupa Górnicza) oraz Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (UPWr).
Misją programu EPOS jest integracja rozproszonych istniejących i nowo powstających infrastruktur badawczych w dziedzinie nauk o Ziemi w Europie oraz tworzenie i udoskonalanie elementów integrujących te infrastruktury. Efektem programu EPOS ma być paneuropejska infrastruktura naukowa otwarta dla państw członkowskich i krajów stowarzyszonych, ułatwiająca wymianę wiedzy i mobilność naukowców na obszarze Europejskiej Przestrzeni Badawczej oraz przyczyniająca się do upowszechniania i optymalizacji wyników badań.
Zadania UPWr w ramach projektu:
UPWr w ramach projektu powoła „Centrum Analiz NRT/RT GNSS”, którego zadaniem będzie przetwarzanie w czasie rzeczywistym (RT – ang. Real-time) lub zbliżonym do rzeczywistego (NRT – ang. Near real-time) danych GNSS z obszaru Polski, ale przede wszystkim z wybranych punktów na obszarze Górnego Śląska w celu dostarczania informacji o zmianach pozycji stacji GNSS wywoływanych zjawiskami sejsmicznymi. Centrum analiz UPWr obejmie również usługi re-processingu danych, w celu uzupełnienia braków lub w razie negatywnej walidacji wyników opartej na niezależnym pomiarze z pomocą radiometru mikrofalowego oraz dostępnych danych synoptycznych lub z NMP (Numerycznych Modeli Pogody). Walidacja obejmie także kombinowanie produktów (współrzędnych i opóźnień troposferycznych) pochodzących z centrów analiz UPWr i WAT. Rozszerzeniu ulegnie istniejąca infrastruktura GGOS-PL tak, aby zapewniała dokładne, spójne, szybko dostępne i wiarygodne geodezyjne układy referencyjne poprzez integrację powierzchniowych obserwacji deformacji (realizowanych za pośrednictwem techniki GNSS) oraz obserwacji geofizycznych (realizowanych przez grawimetry), które łącznie umożliwiają przyczynowo skutkową analizę zarówno źródeł jak i mierzalnych skutków procesów geodynamicznych. W projekcie zostaną zainstalowane specjalistyczne poligony pomiarowe procesów geodynamicznych oparte na obserwacjach naziemnych (niwelacja, lotniczy skaning laserowy ALS) i satelitarnych (GNSS, interferometria radarowa SAR) na terenach górniczych i pogórniczych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Na realizację projektu zostanie łącznie przeznaczone 47 mln zł (koszty kwalifikowane) przy ogólnej kwocie realizacji 59 mln zł. Udział Instytutu Geodezji i Geoinformatyki UPWr wynosi 8,5 mln zł kosztów kwalifikowanych.